Rimpels is een volwassenenstrip van Paco Roca. De strip handelt over de ziekte van Alzheimer. We volgen een oude man die geleidelijk aan meer en meer vergeet.
Ik heb deze strip meegenomen op de grote vakantie in 2011. De strip was op drie uurtjes verslonden. Het is een ongelofelijk prachtig meeslepend verhaal. Je kan de theorie van de ziekte van Alzheimer leren in boeken, maar dan weet je niet hoe het in de realiteit gaat. Daarom was deze strip zo fijn om te lezen. Je leert er de menselijke kant van de ziekte kennen. Stapsgewijs verslechterd de toestand van het hoofdpersonage, zonder dat hij dat beseft.
Ernest woont samen met zijn zoon. De zoon kan echter niet meer voor hem zorgen en Ernest moet naar een verpleeghuis. Ernest gelooft soms nog dat hij 40 jaar is en dat hij bij de bank werkt. Hij begint ook vaker en vaker zaken te vergeten. Naarmate de strip vordert, wordt hij vergeetachtiger. Hij kan zelfs niet meer zijn kleren aandoen, want hij weet niet waarvoor ze dienen. Gelukkig heeft Ernest een kamergenoot die hem goed kan helpen. Hij plakt allemaal klevers op Ernest zijn kleren om hem te helpen. Uiteindelijk is Ernest zijn ziekte te ver gevorderd en moet hij naar de bovenste verdieping, waar de ergste gevallen zitten.
De strip bespreekt de fase van de ziekte van Alzheimer. In dit blogbericht zal ik verder inzoomen op de ziekte.
De ziekte van Alzheimer
De ziekte van Alzheimer is een degeneratieve aandoening van de hersenen waarbij de patiënt soms in snel tempo dementeert. De aandoening is vernoemd naar Alois Alzheimer, een Duitse psychiater en neuropatholoog. Een exacte diagnose is doorgaans pas mogelijk na overlijden, door de hersenen te onderzoeken. De ziekte wordt meestal vastgesteld bij personen die ouder zijn dan 65 jaar.
De ziekte van Alzheimer wordt vastgesteld door middel van geheugentests, een uitgebreide medische onderzoek en gesprekken met de familie. De ziekte wordt gekenmerkt door een achteruitgang van het geheugen. De ziekte begint met geheugenstoornissen.
De fases
1 In het begin is vooral de inprenting gestoord, waardoor nieuwe informatie niet meer wordt opgeslagen. De patiënt vraagt bijvoorbeeld meerdere malen per dag hetzelfde en vergeet afspraken. Informatie die in het verleden is opgeslagen, zoals herinneringen aan vroeger, is nog wel beschikbaar.
Verder ontstaan vroeg in de ziekte taalstoornissen, zoals woordvindstoornissen, stoornissen in taalbegrip en afgenomen woordproductie.
Verder ontstaan vroeg in de ziekte taalstoornissen, zoals woordvindstoornissen, stoornissen in taalbegrip en afgenomen woordproductie.
2 Als de ziekte verder ontwikkeld, ontstaan ook stoornissen in het langetermijngeheugen. Daarnaast ontstaan visueel-ruimtelijke stoornissen, waardoor patiënten bijvoorbeeld verdwalen in een bekende omgeving.
3 In een later stadium ontstaat een apraxie, waardoor een patiënt allerlei vertrouwde handelingen niet meer kan verrichten, zoals aan- en uitkleden en zichzelf verzorgen.
4 Geleidelijk ontstaat ook apathie: de patiënt trekt zich terug, wordt onverschilliger, verliest zijn interesse in de omgeving, zijn initiatief neemt af en hij besteedt minder aandacht aan zelfverzorging.
De gemiddelde ziekteduur is acht jaar. De ontwikkeling van de ziekte kan versterkt worden door vereenzaming. De psychische functies worden dan minder gebruikt, waardoor de kwaliteit achteruit kan gaan. Geestelijk in beweging blijven stimuleert de hersencellen waardoor de ziekte mogelijk minder snel zal optreden.
Hoe herkennen?
De ziekte van Alzheimer kan je herkennen als meerdere van de onderstaande factoren terugkomen. Één factor is ongevaarlijk, het is pas als er een combinatie is, dat je je zorgen moet maken.
- het steeds stellen van dezelfde vragen;
- hetzelfde verhaal woord voor woord herhalen;
- eenvoudige taken, die men vroeger makkelijk aankon, niet meer kunnen uitvoeren, zoals koken, kaartspelen, dingen repareren, etc.;
- problemen met betalen van rekeningen of bijhouden van de administratie (terwijl men dat vroeger wel kon);
- in een bekende omgeving de weg kwijtraken, of gedesoriënteerd raken;
- de persoonlijke hygiëne verwaarlozen, zoals aantrekken van schone kleren,
douchen;
- beslissingen die men vroeger zelf nam aan anderen overlaten, bijvoorbeeld wat er in de supermarkt gekocht moet worden, of waarheen men nu moet gaan.
- hetzelfde verhaal woord voor woord herhalen;
- eenvoudige taken, die men vroeger makkelijk aankon, niet meer kunnen uitvoeren, zoals koken, kaartspelen, dingen repareren, etc.;
- problemen met betalen van rekeningen of bijhouden van de administratie (terwijl men dat vroeger wel kon);
- in een bekende omgeving de weg kwijtraken, of gedesoriënteerd raken;
- de persoonlijke hygiëne verwaarlozen, zoals aantrekken van schone kleren,
douchen;
- beslissingen die men vroeger zelf nam aan anderen overlaten, bijvoorbeeld wat er in de supermarkt gekocht moet worden, of waarheen men nu moet gaan.
Hoe krijg je de ziekte?
A Rol van eiwitten
Bepaalde eiwitten worden abnormaal afgebroken in de hersenen. Hierdoor ontstaan abnormale afbraakproducten die zich vormen buiten de hersencellen. De verstrengeling van het eiwit, zorgt voor een tekort van voedingstoffen in de hersencellen. Hierdoor sterven deze af.
B Erfelijke factoren
Alzheimer blijkt ook genetisch bepaald te zijn. De erfelijkheid bedraagt naar schatting 76%. De laat beginnende alzheimer is vermoedelijk een gevolg van een samengaan van zowel genetische als omgevingsinvloeden
C Andere factoren
De rol van aluminium en kwik als veroorzakers van alzheimer is nog niet opgehelderd. Een belangrijke rol lijkt zeer onwaarschijnlijk. De hoeveelheid onderzoek is beperkt en spreekt elkaar deels tegen. Andere co-factoren die misschien een rol spelen, zijn andere metalen ontstekingsreacties in de hersenen, een tekort aan vitamines, oxidatieve stress en metabole verstoringen.
Is er een behandeling?
Er is geen genezing voor de ziekte van Alzheimer. Beschikbare medicinale en niet-medicinale behandelingen hebben maar een klein symptomatisch effect. De overige behandelingen voor de ziekte van Alzheimer hebben slechts een palliatief effect.
Gedichten
Rimpels geeft de ziekte prachtig weer, maar ik ben ook op zoek gegaan naar ander materiaal. Hieronder vind je enkele gedichten over Alzheimer.
A" Alzheimer
Een onzichtbare vijand
Op een dag merk je het
Er is een vreemde in huis
Een ongenode gast
Zonder zich voor te stellen
Zonder zich bekend te maken
Het leven wordt anders
Gedrag verandert
Argwaan en achterdocht
Verwarring neemt toe
Wie is toch die indringer
Die langzaam maar zeker
Het leven zonder mededogen
meedogenloos ontwricht
Liefde maakt plaats voor vertwijfeling
Verdriet verdringt de vreugde
De angst slaat toe
De dagen worden korter
De nachten niet lang genoeg
Ik zie een moeder verdwijnen
Haar wijsheid en haar kracht
Haar inzicht en haar vreugde
Verloren voor altijd
Ik blijf van haar houden
Ik blijf haar troosten
Ik blijf voor haar zorgen
Tot de laatste dag
Ik verlaat haar niet
Zij verlaat mij
Dag lieve Mam...
Een onzichtbare vijand
Op een dag merk je het
Er is een vreemde in huis
Een ongenode gast
Zonder zich voor te stellen
Zonder zich bekend te maken
Het leven wordt anders
Gedrag verandert
Argwaan en achterdocht
Verwarring neemt toe
Wie is toch die indringer
Die langzaam maar zeker
Het leven zonder mededogen
meedogenloos ontwricht
Liefde maakt plaats voor vertwijfeling
Verdriet verdringt de vreugde
De angst slaat toe
De dagen worden korter
De nachten niet lang genoeg
Ik zie een moeder verdwijnen
Haar wijsheid en haar kracht
Haar inzicht en haar vreugde
Verloren voor altijd
Ik blijf van haar houden
Ik blijf haar troosten
Ik blijf voor haar zorgen
Tot de laatste dag
Ik verlaat haar niet
Zij verlaat mij
Dag lieve Mam...
Tehuis
Oma is niet meer van mij.
Ze reist dwars door de tijd.
Wat rest van haar geheugen,
Is het leven wat ze leidt.
Zij weet soms niet meer wie ik ben.
Maar klaagt dat ik beloofd had
om gisteren de vuilkraag
weg te boenen uit het bad.
Ik houd van oma om wat was;
een zinloos eerbetoon.
En toch juist om wat is geweest
maak ik haar badkuip schoon
Kirsten Robijn, 13 jaar
Ze reist dwars door de tijd.
Wat rest van haar geheugen,
Is het leven wat ze leidt.
Zij weet soms niet meer wie ik ben.
Maar klaagt dat ik beloofd had
om gisteren de vuilkraag
weg te boenen uit het bad.
Ik houd van oma om wat was;
een zinloos eerbetoon.
En toch juist om wat is geweest
maak ik haar badkuip schoon
Kirsten Robijn, 13 jaar
Wil je meer gedichten lezen? Ga dan naar http://www.alzheimer.nl/gedichten.html .
Bronnen:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten